Tuesday, June 7, 2011

Дурсамж дүүрэн гэрэл зурагнууд

Бидний хэдэн найзууд нэг хэсэг нэг нэгнийхээ төрсөн өдөр алгасахгүй, хуруу хумсаа хугалан байж арай гэж хэд гурван цаас цуглуулан хэрэндээ хөөрхөн тэмдэглэчихдэг байлаа. Наад зах нь төрсөн өдөрүүд тааруулж дурсгалын патиар даруулдаг заншилтай байв.
Энэ үеийн зурагнууд дээрээс тухайн үеийн шилжилтийн насныханы стиль моод тэр чигээрээ үнэртэж байх юм.

За жишээ нь энэ зурагны ар тал дээр нь:

1992 оны 10 сард гэчихсэн байна. Иргэн БЭ миний бие нь тухайн үеийн моод болж байсан өдөн күүрчик хэгэлдрэглэн, хөлөндөө израел гутал углаадахжээ. Энэ өдөн күрчик нь болбаас их ядаргаатай, өмсөөд арав алхав уу үгүй юу хамаг өд нь доошоо бөөгнөрөөд дээгүүрээ нив нимгэхэн доогуураа жирэмсэн хүн шиг томоос том болчихдог шидмэр байв. Мөр гараараа тасарч унах гээд даaраад байгаа хирнээ гаднаа гоё ганган хaрагдах гэж гүрийж алхдаг байв. За тэгээд энэ үед 15 насыг зооглоод том хүн болчихсон мэт санагдаж харц дээгүүр рэпчин царай гаргасан бацаан байлаа.

Энэ зурагны ар талд " Цагаан сараар, хөлдөж үхэх шахсан үе" гэж бичсэн байх юм. Бодвол 1993 оны 1,2 сарын үед байх. Би мөн л өнөөх доошоогоо унждаг өдөн күрчиктэйгээ, аан харин энэ удаад цэнхэр талаар нь биш ногоон талаар нь эргүүлж авхуулсан байна. Ингэж хоёр талаар нь эргүүлж өмсөж зурагнууд дээр олон күрчиктэй юм шиг харагдах нь бас нэг л такчик байлаа. Идэр 9 тачигнаад тэс хүйтэн байхад би жишээ нь малгайгүй толгой нүцгэн, Баткагийн энгэр заам задгай, Есөө биеийн тамирын кэттэй, ГС ороолт мороолт ч байхгүй, аан харин Л.Д. нээх хөөрхөн жоохноороо байсан байгаа биз? Бид нараас хамгийн намхан нь байсан гээд бод доо. Муу золиг чинь 10 төгсөөд суга өссөн дөө.

Аан харин энэ доорхи зурагны ар тал дээр нь 1993 оны 05 сарын 05 гэж байна. Сайнаагийн маань төрсөн өдөр байсан бололтой. Уул шугамандаа бүгдээрээ ихэд гангалцгааж, өөр хоорондоо хувцаснуудаа сольцгоон өмсцгөөсөн шиг байгаа юм. Миний санахын иргэн БЭ ийн өмссөн жинсэн як болбаас Л.Д.-ийнх, харин Л.Д -ийн өмссөн чанамал болбаас иргэн БЭ ийнх. Есөө, ГС хоёрын өмссөн цамцнууд бөгдөөрөө Батка атаманых, харин Сайнаагийн өмссөн малгайтай цамц нь ГС-ийх гэх мэт өөр хоорондоо хувцаснуудаа сольцгоож өмсөцгөөсөн санагдаж байна. Аан бас жинсэн өмдний өвдөг албаар урж, цацагладаг байсаныг мэргэн үзэгч та анзаараа байлгүй. Тухайн үед энэ зургаа угаалгачихаад муу угаасан гээд их л голж байж билээ. Тэгээд ч тэр үү, өөрийнхөө цамцанд өнгө оруулж үзгээр будаг нэмчихсэн байх юм, ёстой мядрал.

Зээк, удаахь зурагны мөн ар тал дээр нь 1993 оны 07 сарын 09 гэж бичжээ. Уг өдөр иргэн БЭ ийн төрсөн өдөр болж тааран бид хэд зургаа авхуулцгаасан байх юм. Батка энэ үеэр Гирман явчихсан байл уу даа, юутай ч хамт авхуулж чадаагүй юм. Есөө хааччихсан байсан юм бол бүү мэд, бас л хөдөө гадаа явж байсан байх. Би ер нь багадаа өөрийнхөө төрсөн өдөрт их дургүй байв. Дургүй ч юу байхав, зун болдог болхоор энэ үеэр хүүхдүүдийн амралт, эсвэл улсын наадам таараад хотод хүүхдүүд бараг байдаггүй байсанд их дурамжхан байдаг байлаа. За тэгээд энэ өдөр их бороотой өдөр таарч бид дөрөв гүрийсээр зургаа авхуулсан байх юм. Л.Д яагаад миний толгойны ардуур орсоныг, ГС яагаад өөр тийшээ харсаныг өөрсдөөс нь асуугаарай. Зиак Сайнаа маань мөн адил израел гутал өмсчихсөн саравчтай ийм малгай бас их моодонд орж байсан санагдаж байна. Миний өмдний шуумаган дээр одоо анхаарлаа төвлөрүүлнэ үү. Доод хэсгийг сэмэлж, албаар цацагласан байх юм. Тансран хилэн өмд байсан шиг санаж байна, хөвөхөд их амархан байж билээ. Цоортол өмссөн дөө энэ муу өмдийг. ГС бас жэнсэн өмдн, пиджак өмсөж гангарсан байна. Мөн л ингэж хослуулж өмсөх их дэлгэрч байсан юм байна. Энэ зургаа угаалгачихаад Москвад авхуулчихсан юм шиг гоёр гарч гээд хөөрөлдөж байсан санаанд орж байна.

Одоо энэ зураг руу анхаарлаа хандуулъя. 1994 оны 01 сарын 09 гэжээ.
Баткагийн маань төрсөн өдөр. Чухам миний санахын энэ өдөр их хөгтэй өдөр байсан санагдаж байна. Учир нь энэ орой Гоёл ч билүү нэг тоглолт үзэх байсан санагдаж байна. Тэгээд тоглолт эхлэх арай болоогүй байхаар нь соёлын төвийн арын музеины хаалга онгорхой байхаар нь яваад орчихож билээ. Тэгсэн бидний хэдэн нөхдийг дотор нь орсоныг мэдээгүй юм уу хаашаа юм, манаач нь үүдээ түгжээд явчихдаг байгаа. Янзан бүрийн цамын баг маг, эртний одлвор молдвор дунд бид хэд наашаа ч гүй цаашаа ч гүй түгжигдэж билээ. Хаалгыг нь балбаад л балбаад л хэн ч сонсохгүй, тоглолт маань ч эхлээд сандралдав. Доторхи өрөөнүүд рүү нь санааднүги өөрсдийнхөө түлхүүрүүдийг тааруулж үзтэл манай гэрийн түлхүүр даргынх нь өрөөнд таарч таараад онгойлгож ороод ил байсан печенийг нь идэж гол орж байв. Тэгээд бүр аргаа бараад хаалгыг нь салгаж онгойлгож байгаад гарч байж билээ. Өчнөөн хэдэн цаг түгжигдэн барин ариа хийж гарч ирээд энэ зургийг юу ч болоогүй юм шиг авхуулцгааж байж. Өдөн күрчикнүүд моод дуусаагүй, харин арай өөр уртавтардуунууд нь шинээр моодонд гарч байж. Араб алчуур, энэ зузаан ултай шар гуталнууд, мэхэрэн ороолт, бөөрөнхий тарвас шиг малгайнууд бас их эрэлттэй байлаа.

За тэгээд урин дулаан цаг ирж, бядны хэдэн хүүхдүүд 9-р ангиа төгсөх дөхөн гэгэлзэцгээн байсан үе. Батка ГС 2 маань ӨЗБТ сургууль, би 22 луу, Л.Д., Сайнаа, Есөө гурав хүнсний техникумын талхны ангид хуваарьлагдацгаан тал тал тийш салцгаасан байсан үе. Өөр өөр сургуульд сурч байсан ч бид байнга л уулзалддаг хэвээр байлаа. Энэ зурагны ард 1994 оны 05 сарын 05 гэжээ.
Энэ хэдхэн сарын хугацаанд хувцаслалт эрс өөрчлөгдсөн байх юм. Boyz II Men, Babyface, EAST 17, Bon Jovi, Guns'n Roses өөр өвчилгөөж, барууны урсгал даган хувцаслахыг хичээцгээдэг байж. Хүзүүтэй светр дээгүүр пиджак өмсөнө, өргөн мөртэй харагдахын тулд пиджакан дотуураа ээж, эгч нaрынхаа цамцны мөрийг хуйлгаайлж хийгээд хэн ч мэдэхгүй юм шиг бодон алхалдана. Цайвардуу өнгийн өргөн өмднүүд, хар божинкнуудаар хосолцгоосон нь бас л их учиртай. Пиджакны товчнууд нь цэргийн хүрэм шиг шар шар товчнуудтай, миний пиджак тийм товчгүй байсан болхоор товч тусад нь худалдаж авч байгаад нэмж оёж өмсөж байсан санагдаж байна. Энэ өдөр мага (магитфон) байдгаар нь чанга хангинуулан, хотын төвөөр сэлгүүцэж баахан тэнэсэн санагдаж байна. Гай болж миний уруулан дээр хомхой долоочихсон байсныгаа халхлах гэж эвгүй поозтой зогсож байгааг минь хараад л байгаарай.

Ингээд бүгд 10-р ангид орцгоон, төгсөлтийн шалгалтандаа бэлцэгээн энэхүү уламжлал маань бараг тасарсан байх юм. Хамгийн сүүлд 10 аа төгсчихөөд намайг наашаа ирэхийн өмнөхөн (1995 оны 09 сарын эхээр) ангийнхантайгаа талбай дээр уулзалдан энэхүү дурсгалын патиар даруулцгаасан санагдаж байна.
Гирман явах онгоны тийзээ авчихсан, хэлний дамжаанд сууж байгаад тараад уулзалдсан санагдаж байна. Миний үс мүс бол панк, урт ургуулчихсан байв. Энэ урт үстэйгээ нилээн олон жил болсон санагдаж байна. За ингээд энэ сүүлчийн зурган дээр андууд нэмэлт тайлбар хийцгээнэ байх гэж найдаж байна.

Надад уул шугамандаа ангийнханы зураг гэж овоо их байдаг байсан юм. Даанч ийшээ ирэх болоод альбумаа орхиод явчихсан хойгуур манай гэрийнхэн бодийг нь хутгачихсан байгаа юм даа. Одоо хүртэл харамсаад бардаггүй юм. Тэгээд ганц нэг аврагдсан зурагнууд гэвэл энэ хэд л байх шиг байна. Юун азаар бас аваад ирсэн юм.